Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof


Duiding nodig

Als een journalist een artikel schrijft over een onderwerp waarvan hij vermoedt dat de lezers er niet erg mee vertrouwd zijn, is het goed als hij naast de nieuwsfeiten ook wat meer algemene informatie voorziet over het onderwerp, of specifieke begrippen uitlegt.

Je staat er niet altijd bij stil als gelovige, maar zelfs de meest fundamentele concepten uit ons geloof zijn niet langer gemeengoed bij de gemiddelde krantenlezer. Dat maakte ik op uit het korte artikeltje in De Standaard over het telefoontje van de paus aan de hertrouwde vrouw, waar ten behoeve van de lezer beknopt wordt uitgelegd wat de ‘communie’ wel voor iets mag zijn:

Suprise Phone Call Suprise Phone Call

“Samen met zijn echtgenote woont hij in San Lorenzo, een stad in het Oosten van Centraal Argentinië. Volgens hem was het doel van de brief van zijn vrouw om te weten te komen of ze effectief iets verkeerd deed door ter communie te gaan. De communie is een belangrijk onderdeel van een eucharistieviering, waarbij brood en wijn als lichaam en bloed van Christus gedeeld worden. Na zeven maanden belde de kerkvader naar de vrouw, zichzelf voorstellend als ‘vader van een betere wereld’."

Goed om de Vlaamse lezer dit stukje duiding te geven, niet iedereen heeft immers op een katholieke school gezeten!

Om de discussie te kunnen volgen is er echter meer nodig, en daarvoor moet je natuurlijk niet in De Standaard gaan lezen. Als je wat meer achtgergrond wil over de kerkelijke leer over communie en hertrouwen, vind je een helder geschreven artikel bij Jimmy Akin, een Amerikaanse apologeet. Meer direct gericht op het telefoontje vind je een opinie op Aleteia, waarin een priester zich wat zorgen maakt over het (ongewenste) effect van zo’n prive-gesprekken op de publieke opinie, wat stilaan een gewoonte aan het worden is van paus Franciscus. Gelijkaardig trouwens aan de bedenkingen die priester Antoine Bodar liet noteren in Tertio.

Als je de discussies over dit onderwerp een beetje volgt, is het merkwaardig vast te stellen dat de ‘vernieuwende’ stemmen, die de kerk legalisme verwijten, zelf uitblinken in legalistisch denken. Wie legalistisch denkt, zoekt immers een oplossing door aan de leer te gaan sleutelen om te komen tot nieuwe wet die voor die specifieke vraag voor iedere persoon dezelfde oplossing biedt. Zo denkt de publieke opinie vandaag, ook binnenkerkelijk. Men wil elk detail van de kerkelijke wet zo schikken dat het voor iedereen ‘goed’ is.

De kerk geeft echter tal van al dan niet pastorale openingen aan, die het fundament van de leer niet aantasten. Wie pastoraal denkt, zoekt een oplossing door de leer in concrete omstandigheden toe te passen en te toetsen aan het geheel van de morele leer van de kerk. Juist omgekeerd dus. De leer wordt niet veranderd, je maakt wel de noodzakelijke openingen voor oprechte gelovigen die willen begrijpen waarom ze zich ondanks de leer kunnen verzoenen, je geeft de genade een recht van bestaan, maar je beschermt de gemeenschap van de kerk tegen genade-loos legalisme, waar het heil niet van God komt, maar uit de wet, naar eigen hand gezet.

Toch benieuwd welk effect het ballonnetje van paus Franciscus zal hebben op de bijzondere synode later dit jaar!

Verwante onderwerpen...